Δευτέρα 12 Απριλίου 2010

Μισές αλήθειες

Η επιχείρηση «πανστρατιά» του 2000 ήταν μια απογοήτευση για τον Κώστα Καραμανλή. Ο Γιώργος Σουφλιάς απαξίωσε να απαντήσει στην πρόσκληση. Η συνάντηση με τον Δημήτρη Αβραμόπουλο στο «Διόνυσο» κατέληξε σε φιάσκο on camera. Μόνο ο Στέφανος Μάνος ανταποκρίθηκε και αυτή η συνεργασία όμως κινδύνεψε να τιναχθεί στον αέρα επειδή ο ηγέτης των Ταύρων επέμενε να συμπεριληφθεί σε εκλόγιμη θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας ο Θόδωρος Σκυλλακάκης: Ο τότε πρόεδρος της ΝΔ ούτε να το ακούσει δεν ήθελε, «Είστε καλά, ο τύπος είναι εντελώς ντοράκι!» ούρλιαζε στους μεσολαβητές. Την «διεύρυνση» της ΝΔ την έσωσε τελικά ο Μάνος που αποδείχτηκε ευκίνητος. Έτσι έγινε βουλευτής ο Γιώργος Ψαχαρόπουλος.
Δεν στερείται συμβολισμού λοιπόν το γεγονός ότι στην Κεντρική Επιτροπή της ΝΔ την Κυριακή, ο μόνος που επέμεινε ότι θα πρέπει να γίνει συζήτηση για τα αίτια της ήττας - «γιατί δεν μπορείς να διορθώσεις κάτι, αν δεν βρεις πρώτα τι έφταιξε» - ήταν ο περιώνυμος Σκυλακάκης, ευρωβουλευτής πια της ΝΔ με την υπογραφή μεν Καραμανλή, στην πραγματικότητα με τις ευλογίες της Ντόρας Μπακογιάννη. Όχι ότι ο πρώην Πρωθυπουργός κάθησε να τον ακούσει, έφυγε μόλις τελείωσε ο Αντώνης Σαμαράς, άλλωστε το απόγευμα θα έπαιρνε το πρωτάθλημα ο Παναθηναϊκός. Όμως εκείνοι που ήταν στην αίθουσα ενοχλήθηκαν. Έξι μήνες μετά τις εκλογές στη ΝΔ κυριαρχεί η αντίληψη ότι η αυτοκριτική έχει γίνει, από την ώρα που οι ηγέτες της παράταξης παραδέχτηκαν αορίστως λάθη και παραλείψεις. «Τα συζητήσαμε εκτενέστατα», είπε μάλιστα χθες ο πρόεδρος της ΝΔ. Στην πραγματικότητα όμως, η ΝΔ δεν επεξεργάστηκε ποτέ την πενταετία Καραμανλή και το αποτέλεσμα είναι ο πολιτικός της λόγος να εξαντλείται σε μισές αλήθειες.
Μια τέτοια μισή αλήθεια αποτελεί και το απόφθεγμα του Αντώνη Σαμαρά στην Κεντρική Επιτροπή της ΝΔ την Κυριακή, ότι επί διακυβέρνησης ΝΔ, διατηρήθηκε ο στοιχειώδης έλεγχος και παρά τη διεθνή κρίση, δεν υπήρξε τότε πρόβλημα διεθνούς δανεισμού της Ελλάδας. Τον περασμένο Φεβρουάριο όμως, τα spreads είχαν φτάσει στις 306 μονάδες. Ο αρχηγός της ΝΔ το αντιπαρήλθε ως εξής: «μπορεί κάποια στιγμή, πέρσι το Φεβρουάριο, να ανέβηκαν τα spreads , αλλά αυτό οφειλόταν σε εξωελλαδικούς λόγους, κράτησε λίγο και επηρέασε ελάχιστα το συνολικό κόστος δανεισμού της χρονιάς». Ο ίδιος όμως γνωρίζει πολύ καλά, γιατί ήταν ήδη υπουργός τότε, ότι η αιτία που τα spreads πήραν την ανηφόρα μετά τον ανασχηματισμό της 7ης Ιανουαρίου, ήταν επειδή η κυβέρνηση Καραμανλή, μέσω εξαγγελιών για παροχές και μέριμνα για τους οικονομικά ασθενέστερους και ακυρώνοντας ήδη αποφασισμένα εισπρακτικά μέτρα με πολιτικό κόστος (κατάργηση του αφορολόγητου για επαγγελματίες) προσπαθούσε να αποκαταστήσει το «κοινωνικό της πρόσωπο» με στόχο να μειώσει τη διαφορά από το ΠΑΣΟΚ στις δημοσκοπήσεις ώστε να μπορέσει να προσφύγει πρόωρα στις κάλπες τον Απρίλιο. Ήταν ένα καθαρά μικροπολιτικό παιχνίδι με κομματική σκοπιμότητα, που διέθετε όλα τα στοιχεία για τα οποία κατήγγειλε ο κ. Σαμαράς (και όχι άδικα) στην διαχείριση της οικονομίας από το ΠΑΣΟΚ τους πρώτους έξι μήνες. Και όπως επίσης είναι σε θέση να γνωρίζει ο αρχηγός της ΝΔ, εκείνη η κρίση στο κόστος δανεισμού εκτονώθηκε στα μέσα Φεβρουαρίου, πρώτον επειδή η κυβέρνηση πανικόβλητη σταμάτησε να μιλάει για παροχές και δεύτερον επειδή ο τότε υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Πέερ Σταινμπρύκ είχε δηλώσει δημόσια και ξεκάθαρα, ότι το Βερολίνο δεν θα αφήσει καμία οικονομία της Ευρωζώνης να καταρρεύσει.
Εύλογα διερωτάται κανείς, πόσο πιο πειστικός θα ήταν ο αντιπολιτευτικός λόγος της ΝΔ αν ήταν σε θέση να πει στην κυβέρνηση «εμείς κάναμε αυτό το λάθος τότε, μην το επαναλαμβάνετε εσείς τώρα». Δεν ήταν όμως, γιατί η διαχείριση της αντιπολιτευτικής τακτικής από τον κ. Σαμαρά έχει υποταχθεί στη λογική των εσωκομματικών ισορροπιών και των μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων. Καθώς στο επιτελείο του εστιάζουν μονοδιάστατα στο τι θα κάνουν με την Ντόρα Μπακογιάννη, θεωρούν ότι δεν έχουν τα περιθώρια να ανοίξουν μέτωπο και με τον πρώην Πρωθυπουργό και έτσι εξωραΐζουν τα πεπραγμένα του. Αυτό όμως αντανακλά στην κριτική του κ. Σαμαρά που δεν πείθει, παρά το γεγονός ότι πολλές φορές είναι σωστή. Ενδεχομένως μάλιστα, αυτό να είναι το μικρότερο κακό: Το γεγονός ότι η ΝΔ μετά από μια τέτοια συντριβή - και μια τόσο αρνητική εξέλιξη για τις τύχες της χώρας που ακολούθησε τη διακυβέρνηση της - δεν δείχνει καμιά διάθεση να προσδιορίσει η ίδια τι έκανε σωστά και τι έκανε λάθος την προηγούμενη πενταετία μεταφέρει την δύναμη της ερμηνείας και την «ισχύ του ορισμού» στο στρατόπεδο του ΠΑΣΟΚ και των φίλα προσκείμενων μέσων ενημέρωσης. Και εύλογο είναι, ότι η κυβερνητική παράταξη θα προσπαθήσει να απαξιώσει εντελώς την νεοδημοκρατική περίοδο, κάτι που δεν είναι το δυσκολότερο απέναντι σε μια τόσο θυμωμένη κοινή γνώμη, άλλωστε αυτό επιβεβαιώνεται και από τις δημοσκοπήσεις. Άλλωστε, η ΝΔ έχει πικρή πείρα του τι σημαίνει η προσπάθεια να ξεχαστεί το παρελθόν: Το ίδιο έκανε και για την τριετία 1990-93, επιτρέποντας στο ΠΑΣΟΚ να περάσει την δική του άποψη για το ποιόν της διακυβέρνησης Μητσοτάκη και να την απαξιώσει εντελώς…
Ίσως να μην είναι τυχαίο ότι πρώτος το επισήμανε αυτό ο πρώην υπουργός Οικονομίας Γιώργος Αλογοσκούφης, ο οποίος είχε σημαντικό ρόλο (ως επικεφαλής του σώματος Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων) και στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Παρά την εμφανή προσπάθεια που κατέβαλλε να υπερασπιστεί τα δικά του πεπραγμένα, ο πρώην υπουργός έδωσε και έναν μπούσουλα με βάση τον οποίο θα μπορούσε να συζητήσει η ΝΔ τι πήγε λάθος, ιδιαίτερα μετά το 2007. Ωστόσο η ηγεσία της ΝΔ (και ιδίως το περιβάλλον Σαμαρά) είναι όχι πολιτικά και ιδεολογικά ανασφαλής για τέτοιες αναζητήσεις και είναι πολύ πιθανόν, ότι το γεγονός ότι είναι η πλευρά της κ. Μπακογιάννη που ζητάει τώρα την αντιπαράθεση με το παρελθόν (η ειρωνεία της ιστορίας είναι ότι αυτή τη συζήτηση ήθελε πάση θυσία να αποφύγει στη διάρκεια της διαμάχης για την ηγεσία, ώστε να μην δυσαρεστήσει τον κ. Καραμανλή) μάλλον φαίνεται να διασφαλίζει, ότι η ΝΔ δεν θα ασχοληθεί ποτέ με το τι έκανε λάθος την προηγούμενη πενταετία…
Αυτό πάντως δεν είναι θετικό για τη ΝΔ. Γιατί αν είναι σωστή η διάγνωση ότι η αντιπολίτευση χρειάζεται τουλάχιστον ένα χρόνο ώστε να αρχίσουν να λαμβάνουν υπ’ όψη τους αυτά που λέει οι πολίτες, η σιωπή για τα πεπραγμένα της πενταετίας Καραμανλή και ο εξωραϊσμός της δεν θα βελτιώσει τη διάθεση τους απέναντι στη ΝΔ. Και ανεξάρτητα από το τι θα γίνει με τη ΝΔ, δεν είναι καθόλου θετικό για τη χώρα όταν στην αξιωματική αντιπολίτευση προσδιορίζει τη στάση της στα δρώμενα είτε με γνώμονα την ομφαλοσκόπηση, είτε τις εσωκομματικές σκοπιμότητες. Πόσω μάλλον, όταν ο κίνδυνος που αντιμετωπίζει η Ελλάδα δεν έχει ξεπεραστεί, η κρίση έχει ακόμα πολύ δρόμο μπροστά της και δεν είναι καθόλου απίθανο να κληθεί στην πορεία και η ΝΔ (ανάλογα με τις εξελίξεις) να κληθεί να συμμετάσχει με κάποιον τρόπο στην κοινή προσπάθεια. Γιατί την ώρα της κρίσης, οι μισές αλήθειες είναι ο χειρότερος δυνατός σύμβουλος…