Μεγάλη ελληνικών συμφερόντων εταιρία στο χώρο της ένδυσης, η οποία είχε αναλάβει υπεργολαβικά την παραγωγή για αμερικάνικη πολυεθνική, κλείνει τις παραγωγικές της μονάδες τη μία μετά την άλλη στα Βαλκάνια. Έκλεισε το εργοστάσιο στη Ρουμανία, τη χώρα με φόρο εισοδήματος χωρίς κλίμακα (flat) της τάξης του 16%. Έκλεισε το εργοστάσιό της στη Βουλγαρία, τη χώρα όπου τα εταιρικά κέρδη σε ορισμένες περιοχές είναι 0%. Έκλεισε το εργοστάσιό της στην Αλβανία, ίσως γιατί το εργατικό δυναμικό δεν ήταν αρκετά φθηνό. Στο μεταξύ η αμερικάνικη πολυεθνική μετέφερε τις υπεργολαβίες της στην Κίνα.
Ζούμε σε ένα κόσμο που έχει ανάγκη περισσότερους καταναλωτές και λιγότερους παραγωγούς. Τι κρίμα που οι καταναλωτές χρειάζονται ένα μισθό για να μπορέσουν να καταναλώσουν.
Ζούμε σε ένα κόσμο που έχει ανάγκη περισσότερους καταναλωτές και λιγότερους παραγωγούς. Τι κρίμα που οι καταναλωτές χρειάζονται ένα μισθό για να μπορέσουν να καταναλώσουν.
Δεν συμφέρει η μεσαία τάξη
Στο μεταξύ τα Βαλκάνια πεινάνε ενώ οι χώρες ανταγωνίζονται η μία την άλλη για την προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων, λειτουργώντας όπως το λογισμικό ενός υπολογιστή, που προσπαθεί να συγκεντρώσει χρήστες, αλλά τελικά η προσπάθεια είναι μάταιη αφού όλοι προτιμούν το «φιλικό προς το χρήστη» Κινεζικό λογισμικό. Φυσικά καμία από αυτές τις χώρες δεν ελπίζει να δημιουργήσει μία μεσαία τάξη: αυτό άλλωστε θα ήταν αντιπαραγωγικό. Η μεσαία τάξη της πλήρους απασχόλησης και ασφάλισης δε βοηθά την ανταγωνιστικότητα. Αντίθετα, η παραγωγικότητα χρειάζεται φτώχεια (και η αγορά καταναλωτές).
Το κυρίαρχο σύνθημα είναι κίνητρα και λιγότερο κράτος. Το μόνο στρατηγικό κομμάτι της οικονομίας στη Ρουμανία που έχει παραμείνει υπό κρατικό έλεγχο είναι τα υδροηλεκτρικά φράγματα. Η κατάσταση είναι ίδια στη Βουλγαρία, την Αλβανία, κ.ο.κ. Συνεπώς, το μόνο που μπορεί να κάνει μία κυβέρνηση είναι να δίνει κίνητρα, αφού οι «δομικές αποκρατικοποιήσεις» έχουν από καιρό στερήσει τη δυνατότητα παρέμβασης με άλλο τρόπο στην οικονομία.
Το κυρίαρχο σύνθημα είναι κίνητρα και λιγότερο κράτος. Το μόνο στρατηγικό κομμάτι της οικονομίας στη Ρουμανία που έχει παραμείνει υπό κρατικό έλεγχο είναι τα υδροηλεκτρικά φράγματα. Η κατάσταση είναι ίδια στη Βουλγαρία, την Αλβανία, κ.ο.κ. Συνεπώς, το μόνο που μπορεί να κάνει μία κυβέρνηση είναι να δίνει κίνητρα, αφού οι «δομικές αποκρατικοποιήσεις» έχουν από καιρό στερήσει τη δυνατότητα παρέμβασης με άλλο τρόπο στην οικονομία.
Το ζητούμενο της αναδιανομής
Και σε όλα αυτά προστίθεται και η απαίτηση για κοινωνική δικαιοσύνη από την Ευρωβουλή, που μιλά για την άρση του αποκλεισμού των Ρομα και την εξάλειψη της παιδικής φτώχειας σε χώρες όπως η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Αυτό σημαίνει βέβαια πολιτική αναδιανομής, αλλά για να διανείμεις πλούτο πρέπει πρώτα να τον παράγεις (εδώ όλοι συμφωνούν) αλλά και να τον συγκεντρώσεις (εδώ όλοι διαφωνούν). Σε κάθε περίπτωση, αναδιανομή δε μπορεί να κάνει μία κυβέρνηση αποκλειστικά και μόνο με «κίνητρα».
Προ της κρίσης βλέπαμε τα Βαλκάνια ως το παρελθόν μας. Πρέπει τώρα να αγωνιστούμε να μη γίνει το μέλλον μας. Και εδώ υπάρχουν δύο μόνο απαντήσεις:
1. παραγωγική ανάπτυξη με αξιοποίηση των υφιστάμενων δυνατοτήτων του κράτους, που να επικεντρώνεται στην υψηλή προστιθέμενη αξία
2. παραγωγική ανάπτυξη που να στηρίζεται στη σύμπραξη με τον ιδιωτικό τομέα, αλλά μόνο στη βάση εκμετάλλευσης στρατηγικών πλεονεκτημάτων και όχι ευκαιριακά
Προ της κρίσης βλέπαμε τα Βαλκάνια ως το παρελθόν μας. Πρέπει τώρα να αγωνιστούμε να μη γίνει το μέλλον μας. Και εδώ υπάρχουν δύο μόνο απαντήσεις:
1. παραγωγική ανάπτυξη με αξιοποίηση των υφιστάμενων δυνατοτήτων του κράτους, που να επικεντρώνεται στην υψηλή προστιθέμενη αξία
2. παραγωγική ανάπτυξη που να στηρίζεται στη σύμπραξη με τον ιδιωτικό τομέα, αλλά μόνο στη βάση εκμετάλλευσης στρατηγικών πλεονεκτημάτων και όχι ευκαιριακά
Τα κίνητρα
Κάθε «κίνητρο» που δίνουμε εις βάρος του ασφαλιστικού συστήματος και της αγοράς εργασίας είναι ένα τετελεσμένο γεγονός που θα βαρύνει τις υπόλοιπες γενιές. Άλλωστε, αυτή είναι και η εμπειρία των γειτόνων μας, που μάλλον δεν πρέπει ν' αποτελούν πρότυπο. Στη Βουλγαρία για παράδειγμα οι αριθμοί ευημερούν: δημόσιο χρέος στο 15% του ΑΕΠ και συναλλαγματικό πλεόνασμα τεσσάρων δις. Θέλει όμως κανείς να ζήσει στη Βουλγαρία; Και τι τελικά πρέπει να κάνουμε για να γίνουμε ελκυστικότεροι των γειτόνων μας;
Με άλλα λόγια, πρέπει να δούμε την ποιότητα και το στόχο της αναπτυξιακής μας πολιτικής χωρίς υστερία και «κινητρολογία». Ακόμα και με την πλάτη στον τοίχο, πρέπει να σκεφτόμαστε μακροπρόθεσμα «πού θέλουμε να πάμε»; Αν δει κανείς καλόπιστα το είδος των μεγάλων επενδύσεων που προσπαθεί η ελληνική κυβέρνηση να προσελκύσει, θα διαπιστώσει ότι αυτό ακριβώς κάνει: προσελκύει επενδύσεις που μένουν. Γιατί και σε μνημονιακή συγκυρία, η πολιτική έχει νόημα.
Με άλλα λόγια, πρέπει να δούμε την ποιότητα και το στόχο της αναπτυξιακής μας πολιτικής χωρίς υστερία και «κινητρολογία». Ακόμα και με την πλάτη στον τοίχο, πρέπει να σκεφτόμαστε μακροπρόθεσμα «πού θέλουμε να πάμε»; Αν δει κανείς καλόπιστα το είδος των μεγάλων επενδύσεων που προσπαθεί η ελληνική κυβέρνηση να προσελκύσει, θα διαπιστώσει ότι αυτό ακριβώς κάνει: προσελκύει επενδύσεις που μένουν. Γιατί και σε μνημονιακή συγκυρία, η πολιτική έχει νόημα.
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου