Πέμπτη 11 Νοεμβρίου 2010

Το απολίτικο μήνυμα της αποχής

Tου Πασχου Μανδραβελη
Πολλή κουβέντα γίνεται και πάλι για το πολιτικό μήνυμα που στέλνουν οι απέχοντες από τις εκλογές. Κάποιοι διαβάζουν μηνύματα απόγνωσης, άλλοι βλέπουν απόρριψη του δικομματισμού, κάποιοι τρίτοι διακρίνουν αποστροφή στο πολιτικό σύστημα συνολικά κ.λπ. Πιθανώς να είναι σωστά όλα αυτά. Αλλά πάλι, όταν κοιτάξουμε μια παρέα και δούμε κάποιον σιωπηλό δεν πρέπει να συμπεράνουμε αμέσως ότι είναι κουρασμένος. Μπορεί να είναι και μουγγός.
Το αστείο είναι ότι γίνονται αναλύσεις, αναγνώσεις, εκτιμήσεις για το πολιτικό μήνυμα της απουσίας. Αυτό μπορεί να γεμίζει τον ατέλειωτο τηλεοπτικό χρόνο και ίσως να επιβεβαιώνονται κάποιες προκαταλήψεις. Αλλά για να διαπιστωθεί πολιτική στάση εκείνων που απέχουν, πρέπει να ερωτηθούν οι απέχοντες. Διότι η αποχή δεν παράγει πολιτικά αποτελέσματα, αλλά και η σιωπή δεν προσφέρεται για ασφαλείς εκτιμήσεις. Το πολύ πολύ κάποιοι θα τη χρησιμοποιήσουν για να στηρίξουν τα δικά τους προειλημμένα συμπεράσματα..... Η κυβέρνηση, για παράδειγμα, μπορεί να ισχυριστεί ότι η αποχή είναι επιδοκιμασία της πολιτικής της (αυτοί που απέχουν δεν ενοχλούνται και συνεπώς δεν μπαίνουν στον κόπο να ψηφίσουν) και η αντιπολίτευση ως αποδοκιμασία της κυβερνητικής πολιτικής (αυτοί που απέχουν ενοχλούνται τόσο πολύ που δεν μπαίνουν στον κόπο ούτε να καταψηφίσουν).
Αν σηκώσουμε τα μάτια από τον ομφαλό μας και κοιτάξουμε πέραν των ελληνικών συνόρων θα διαπιστώσουμε ότι η αποχή είναι μόνιμη σταθερά στις κοινωνίες της Δύσης. Παλιότερα, μάλιστα, χλευάζαμε τους Αμερικανούς που απέχουν κατά 60-65% από τις εκλογές για την ανάδειξη προέδρου. Δεν ψάχναμε το πολιτικό μήνυμα της αποχής εκείνων. Θεωρούσαμε δεδομένη την αδιαφορία τους για τα κοινά. Γιατί δεν κάνουμε το ίδιο και για τη δική μας αποχή; Μάλλον θεωρούμε ότι o περιούσιος ελληνικός λαός στέλνει πολιτικό μήνυμα ακόμη και από τις παραλίες. Οι άλλοι είναι απλώς αμερικανάκια.
Ενα από τα στερεότυπα που κυκλοφορούμε για πάρτη μας είναι του «πιο πολιτικοποιημένου λαού της οικουμένης». Δεν αναρωτηθήκαμε ποτέ πώς στοιχειοθετείται αυτό όταν η Ελλάδα έχει τη χαμηλότερη αναγνωσιμότητα εφημερίδων και τη μικρότερη διείσδυση του Διαδικτύου σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο. Δηλαδή, με ποιον τρόπο πολιτικοποιούνται οι κάτοικοί της; Διά της επιφοιτήσεως; Ναι, μέχρι πριν από λίγα χρόνια είχαμε υψηλά ποσοστά συμμετοχής στις εκλογές. Αλλά μήπως αυτά οφείλονταν στο γεγονός ότι αν δεν ψήφιζες δεν έπαιρνες διαβατήριο; Μήπως τώρα που ατόνησαν τα διοικητικά μέτρα γινόμαστε «αμερικανάκια» ως προς την εκλογική συμπεριφορά;
Είναι καιρός να αφήσουμε τον λαϊκισμό των περισπούδαστων αναλύσεων για το «πολιτικό μήνυμα της αποχής». Η αποχή έχει πολλούς πατέρες: είναι οι (ελάχιστοι) αναρχικοί που μπορούν να τεκμηριώσουν την αποχή τους, είναι άλλοι που έχουν αποδημήσει αλλά βρίσκονται σε εκλογικούς καταλόγους και άλλοι που ψηφίζουν μακριά. Κυρίως, υπάρχει η «ιδιωτεία» με την αρχαιοελληνική σημασία του όρου. Αυτή διδάσκουμε στα νέα παιδιά όταν τους χαϊδεύουμε τα αυτιά, λέγοντάς τους ότι κάνουν ξεκούραστη επανάσταση στις παραλίες. Δεν τους διδάσκουμε ότι τα μύρια κακά του πολιτικού συστήματος δεν διορθώνονται διά της απολίτικης αποχής, αλλά διά της ενεργητικότερης συμμετοχής.        
ostria-gr